Dlaczego papuga wyrywa pióra?
Pióra to wspaniała ptasia ozdoba. Większość ptaków poświęca mnóstwo czasu na utrzymanie ich w nienagannej kondycji. Niestety, zdarza się, że ptasia pielęgnacja przeobraża się w samookaleczanie. Wyrywania piór przez papugę z pewnością powinno wzbudzić niepokój opiekuna. Dlaczego papuga się skubie i jak skutecznie walczyć z tym zachowaniem u pierzastego pupila?
Po czym poznać, że papuga się skubie?
Wyrywanie piór to jeden z najczęstszych i najtrudniejszych to rozwiązania problemów behawioralnych notowanych u papug utrzymywanych w niewoli. Skubanie piór przez papugę może mieć różne nasilenie i występować ze zmienną częstotliwością. Niektóre papugi wyrywają pióra tylko okazjonalnie i w niewielkiej liczbie, podczas gdy inne potrafią praktycznie w ciągu jednego dnia całkowicie się oskubać.
Problem z samookaleczaniem u papug może przejawiać się także jako uporczywe żucie piór prowadzące do ich niszczenia lub dziobanie swojej skóry. W zależności od nasilenia problemu opiekunowie mogą czasami zaobserwować tylko zwiększoną liczbę piór leżących na dnie klatki lub widoczne braki w upierzeniu papugi.
Wyrywanie piór przez papugę nie przypomina pierzenia, w którego przypadku nowe pióra niemal niezauważalnie zastępują nowe. Papuga, która wyskubuje pióra, najczęściej czyni to w sposób nieregularny. Wyrywanie piór może dotyczyć każdego obszaru, do którego ptak sięga dziobem. Z tego powodu u skubiących się papug zawsze nienaruszone pozostaje upierzenie na głowie.
Dlaczego papuga wyrywa sobie pióra?
Skubanie się papug to zachowanie o złożonym podłożu. Problem ten mogą wywołać zarówno czynniki środowiskowe, jak i behawioralne czy medyczne. Czyszczenie piór jest dla ptaków ważnym zachowaniem komfortowym, dlatego może stać się czynnością zastępczą, gdy papuga znajdzie się w stresującej sytuacji. Niejednokrotnie zdarza się, że papuga zaczyna intensywnie czyścić pióra np. w czasie pierzenia, a z czasem odkrywa, że to świetne remedium na stres, przez co zachowanie przybiera kompulsywny charakter. Do najczęstszych przyczyn wyrywania piór przez papugi należą:
- niedobory pokarmowe (zwłaszcza niedobór białka i składników mineralnych),
- inwazje pasożytnicze,
- alergie i stany zapalne skóry,
- zaburzenia hormonalne,
- dym lub inne czynniki drażniące w pomieszczeniu,
- suche powietrze,
- samotność,
- zmiany środowiskowe,
- obecność w środowisku czynników wywołujących stres,
- brak stymulacji umysłowej i fizycznej,
- frustracja spowodowana brakiem możliwości realizowania naturalnych zachowań (np. żerowania).
Pewne znaczenie mogą mieć także predyspozycje gatunkowe. Szczególne tendencje do wyrywania piór wykazują m.in. ary, kakadu, żako, barwnice.
Co zrobić, gdy papuga wyrywa pióra?
Aby skutecznie rozwiązać problem z wyrywaniem piór przez papugę, trzeba najpierw odkryć jego przyczynę. Warto więc na początek udać się z papugą do lekarza weterynarii, by wykluczyć medyczne podłoże zachowania. Należy także uważnie obserwować pierzastego pupila, aby sprawdzić, czy skubanie nie pojawia się w określonym kontekście (np. w sytuacji osamotnienia czy w czasie wizyty gości).
Warto zadbać o zapewnienie papudze skubiącej pióra bezpiecznego środowiska życia i wielu angażujących zajęć. Wskazane jest dostarczenie papudze zabawek do żucia i rozdrabniania, nieokorowanych gałązek i akcesoriów interaktywnych umożliwiających żerowanie. Niezbędny może okazać się ponadto odpowiedni trening, który pomoże nauczyć papugę spędzania czasu w samotności oraz alternatywnych metod radzenia sobie ze stresem. W ciężkich przypadkach konieczne jest zastosowanie akcesoriów ochronnych uniemożliwiających skubanie i leczenia farmakologicznego.
Więcej o terapii wyrywania piór i innych problemów behawioralnych u papug przeczytasz w książce: „Co mówią papugi? Pierzasta psychologia w pigułce”.